پرورش خلاقیت چیست
خلاقیت چیست
خلاقیت و نوآوری محرک اصلی تمدن هاست . خلاقیت یعنی مبتکر بودن ، یعنی مولد بودن ، یعنی تولید افکار نو.
نگاه متفاوت افراد به اطراف شان می تواند آنها را به خلاق بودن و مولد و مبتکر بودن سوق دهد. مک کینان می نویسد : خلاقیت عبارت است از حل مساله به نحوی که ماهیتی بدیع و نو داشته باشد.
کیلفورد دانشمند آمریکایی تعریف جامع تری از خلاقیت عرضه کرده است . او خلاقیت را با تفکر واگرا ( دست یافتن به رهیافت های جدید و متنوع برای مسائل ) در مقابل تفکر همگرا ( دست یافتن به یک پاسخ ) مترادف دانسته است. افرادی که تفکر واگرا دارند در فکر و عمل خود با دیگران تفاوت دارند و از عرف و عادت دور می شوند. روش های خلاق و جدید را به کار می برند.
افراد خلاق چه خصوصیاتی دارند
- در ابراز عقیده خود جرأت زیادی دارند
- تازگی و بدیع بودن مسأله را ترجیح می دهند و مسائل پیچیده توجه آنها را جلب می کند
- پشتکار فراوانی دارند
- در یکی کردن تفکر کلامی با تفکر بصری و تفکر منطقی و تخیلی سرآمدتر از افراد غیر خلاق هستند
- دارای انگیزه درونی بوده و ذاتا به عوامل درونی توجه بیشتری دارند
- با دقت به محیط اطراف خود نظاره می کنند و به چیزهایی توجه دارند که افراد عادی به آنها توجه ندارند
- بسیار کنجکاو بوده و سوال های زیادی مطرح می کنند
- از قدرت زیادی برای تحمل مشکلات و مصائب برخوردارند واین قدرت آنها را به ادامه و اتمام کارها تشویق می کند
- از ذهن و شخصیتی انعطاف پذیر برخوردارند
- اعتماد به نفس بالا و افکار مستقلی دارند
- کارهای پیچیده را به اعمال ساده ترجیح می دهند
- سلاست فکر دارند یعنی همزمان در مورد یک مسأله چندین فکر و راه حل را پیش روی دارند
راه های پرورش خلاقیت در کودکان
1 ) ایجاد و حفظ انگیزه درونی
برای این منظور بایستی کنجکاوی کودک را برانگیخت تا تمایل به داشتن و ایجاد کارهای تازه در او به وجود آید مثلا از کودک بپرسیم : دوست داری چه کاره شوی؟! یا رسیم : به نظر تو برای مبارزه با فلان بیماری چه کارهایی می توان انجام داد؟
رهکار دیگر شرکت دادن کودکان در مجامع علمی است.
2 ) دامن زدن به تخیلات
برای نمونه از طریق تماشای برنامه های مستند و جالب ، تقویت مهارت شنیداری ، و تشویق کودک و نوجوان به طراحی دستگاه های جدید
3 ) کشیدن نقاشی از روی تخیل و یا تکمیل نقاشی های نیمه کاره
4 ) شبیه سازی کردن
از کودک بخواهیم دنبال چیزهای مشابه بگردد
5 ) ترغیب کودکان و یا دانش آموزان به ابداع بازی های جدید
6 ) تحریک فرد برای افزایش ذوق
والدین با صحبت هایی از روی اشتیاق و تفحص ، می توانند ذوق کودکان خود را شکوفا کنند
7 ) تشویق به کارهای هنری و بدیع
8 ) افزایش ادراک
از طریق طرح سوال های هدفمند
9 ) تمرین خواندن و نوشتن
10 ) تئاتر و پانتومیم
اجرای نمایش باعث تخلیه فرد به لحاظ روانی می شود
11 ) بحث های فلسفی با کودکان
با تاکید برایجاد ارتباط موثر و تعامل در کلاس و خلق فضایی باز برای مطرح کردن نظرات و حل و فصل سازنده مشکلات
منبع : کتاب پرورش خلاقیت تالیف مرتضی ثابت قدم و پریسا بهرامیان