انواع مواد مخدر و تأثیرات آنها
مواد مخدر محرک
یکی از انواع مواد مخدر ، مواد مخدر محرک هستند. این مواد شامل موادی هستند که فعالیت دستگاه عصبی مرکزی را افزایش داده و موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون می شوند. این مواد بسته به ترکیبات و ساختار شیمیایی ، می توانند آثار جسمی و روانی متفاوتی در افراد ایجاد کنند.
انواع مواد مخدر محرک
- آمفتامین ها
- مت آمفتامین ( شیشه )
- نیکوتین
- کوکائین
- کافئین
- ریتالین
- MDMA اکستازی
انواع مواد مخدر و عوارض آن
برای اطلاعات بیشترمراجعه کنید به لینک : اعتیاد به مواد مخدر ( انواع مواد مخدر و عوارض آن)
اثرات روانی محرک ها در فاز سرخوشی
- افزایش هشیاری و انرژی
- احساس سلامت و سرحالی
- نشئگی و سرخوشی
- اعتماد به نفس کاذب ، که در صورت ادامه مصرف منجر به بروز هذیان و توهم در فرد می شود
- احساس کفایت و توانمندی
- کاهش نیاز به خواب
- افزایش میل جنسی که منجر به دیر ارضایی و تعدد روابط می شود
- افزایش تمرکز و یادگیری به دلیل افزایش دوپامین
- کاهش مهارها و کنترل رفتار برای مثال بد دهنی و شوخی های بد
- افزایش کنجکاوی برای مثال چک کردن پرینت حساب و تلفن
- انجام فعالیت ها به صورت وسواسی و تکراری( به صورت عامیانه گفته می شود: فرد روی یک کار خاص "قفلی زده")
مسمومیت با مواد مخدر
نشانه های مسمومیت با مواد محرک
- به خلسه رفتن یا از لحاظ هیجانی یا عاطفی بی تفاوت شدن
- تغییرات خلقی ( خوش اخلاق تر شدن یا بداخلاق تر شدن)
- حساس تر و قوی تر شدن حواس پنجگانه
- گوش به زنگ تهدیدات محیطی شدن
- تغییر نحوه قضاوت یا ادراک افراد و حرف ها و اعمالشان
- اضطراب
- اعصاب خردی
- خشم
- عدم توانایی قضاوت درست
- اختلال عملکرد
- رفتارهای کلیشه ای ، تکراری ، و وسواس گونه
- تاکیکاردیا ( سرعت بیش از حد ضربان قلب) و برادیکاردیا ( کاهش بیش از حد سرعت ضربان قلب)
- باز شدن مردمک چشم ها
- افزایش یا کاهش فشار خون
- تعریق یا لرز
- تهوع یا استفراغ
- کاهش وزن و آب شدن عضلات
- تند شدن یا کند شدن حرکات روانی - حرکتی
- ضعف عضلانی ، کاهش سرعت تنفس ، درد قفسه سینه، آریتمی قلبی
- سردرگمی ، تشنج ، دیسکینه سیا ( انواع مختلف حرکات غیر ارادی ، مکرر و کلیشه ای که در اثر مصرف مواد بلوکه کننده دوپامین به وجود می آید) ، دیستونیا ( نوعی اختلال حرکتی که در آن انقباضات غیر عادی ماهیچه هاباعث حرکات آهسته و تکراری یا ژست های غیر عادی بدنی می شود) ، و کما
نکته : بسته به نوع مصرف ، میزان و نحوه مصرف ، طول مدت مصرف ، و تفاوت های فردی، برخی از علائم و عوارض فوق ممکن است در حین مصرف یا اندکی پس از آن در فرد رخ دهد.
مهمترین ماده در گروه مواد مخدر محرک ، مت آمفتامین یا شیشه است . شیشه از انواع مواد مخدر صنعتی است ، بو ندارد و شکل ظاهری آن شبیه جوهر لیمو درشت یا نبات خرد شده است. مصرف این ماده قدمت طولانی دارد و یکی از موارد مصرف آن ، در جنگ ها به دلیل افزایش انرژی بوده است.
روش مصرف شیشه
- تدخینی( کشیدن) : داخل لوله پایپ حرارت داده داده می شود.
- به شکل بلور در مهمانی ها داخل نوشیدنی حل می کنند و می خورند.
- با آب مقطر مخلوط و تزریق می شود.
نکته : در مصرف تدخینی و خصوصا تزریقی به دلیل آنکه مواد به یکباره وارد بدن می شوند ، راش ( اوج لذت ) بیشتر است اما در مصرف خوراکی به دلیل جذب تدریجی مواد در بدن ، راش وجود ندارد.
پدیده راش : یک لحظه دوپامین به شدت ترشح می شود و فرد در عرض چند ثانیه لذت عجیبی را تجربه می کند که شبیه ارگاسم ولی بالاتر از آن است و سیستم بینایی فرد مثل دوربین می شود. پدیده راش به دلیل ایجاد شرطی سازس قوی در مغز ، هنگام ترک ماده محرک برای فرد مشکلات زیادی ایجاد می کند.
افرادی که مدت طولانی ( حداقل یک سال ) مواد محرک مصرف کرده اند و دچار رنج ، نابسامانی ، و اختلال عملکرد در زمینه های مهم زندگی از جمله تحصیل ، شغل ، روابط خانوادگی ، و اجتماعی شده اند، مبتلا به اختلال مصرف مواد محرک تشخیص داده می شوند .
نویسنده : نیره آزادی نقش کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی از دانشگاه علامه طباطبایی
منابع :
- کتاب "مجموعه کتاب های درمان وابستگی به مواد محرک ( شیشه)" تالیف حامد اختیاری
- کتاب "دایره المعارف اعتیاد و مواد مخدر" تالیف دکتر آذر ماهیار و دکتر سیمانوحی
- کتاب "آسیب شناسی روانی بر اساس dsm5" تالیف دکتر مهدی گنجی